ĐỘI TNTP HỒ CHÍ MINH
HỘI ĐỒNG TRUNG ƯƠNG

***

Số:  237     BC/HĐĐTW

 

 

 

      Hà Nội, ngày   14  tháng 8  năm 2015

BÁO CÁO

Đánh giá các mô hình điểm triển khai Chương trình

 rèn luyện đội viên năm học 2014 - 2015

-----------

Thực hiện chương trình công tác Đội và phong trào thiếu nhi năm học 2014 - 2015, thực hiện sự chỉ đạo của Ban Bí thư Trung ương Đoàn, nhằm từng bước nâng cao hiệu quả triển khai Chương trình rèn luyện đội viên, Hội đồng Đội Trung ương đã triển khai tập huấn, chỉ đạo các tỉnh, thành phố lựa chọn và xây dựng các mô hình mẫu triển khai Chương trình rèn luyện đội viên năm học 2014 - 2015. Sau một năm triển khai thực hiện đã thu được những kết quả cụ thể như sau:

I. CÔNG TÁC CHỈ ĐẠO

1. Trung ương

Việc thực hiện Chương trình rèn luyện đội viên được xác định là một trọng tâm của chương trình công tác Đội và phong trào thiếu nhi trong năm học; kết quả triển khai thực hiện chương trình là một tiêu chí quan trọng trong việc đánh giá kết quả công tác Đội và phong trào thiếu nhi.

Hội đồng Đội Trung ương đã tổ chức hội nghị tập huấn toàn quốc từ ngày 13/9 - 17/9/2014 tại Hà Nội, qua đó thống nhất chủ trương, quan điểm và phương thức triển khai Chương trình rèn luyện đội viên cho các Liên đội làm điểm tại các tỉnh, thành phố năm học 2014 - 2015.

 Triển khai Quyết định số 23QĐ/HĐĐTƯ ngày 10/11/2014 phê duyệt kế hoạch triển khai điểm Chương trình rèn luyện đội viên năm học 2014 - 2015 cho 112 Liên đội tiểu học và trung học cơ sở của 57/63 tỉnh, thành phố.[1] Thống nhất 04 mẫu Giấy chứng nhận hoàn thành Chương trình rèn luyện đội viên theo từng hạng (Dự bị đội viên, hạng ba, hạng nhì, hạng nhất) và quy định mã số cho từng tỉnh để theo dõi việc cấp giấy chứng nhận hoàn thành Chương trình rèn luyện đội viên trên phạm vi cả nước.

Thành lập Hội đồng huấn luyện cấp trung ương trực thuộc Hội đồng Đội Trung ương và hướng dẫn Hội đồng Đội các tỉnh, thành phố thành lập Hội đồng huấn luyện cấp tỉnh nhằm từng bước chuẩn hóa công tác tập huấn kỹ năng công tác Đội, triển khai Chương trình rèn luyện đội viên cho đội ngũ phụ trách Đội.

          Phân công lãnh đạo, cán bộ phong trào theo dõi việc triển khai Chương trình rèn luyện đội viên từ cơ sở; kịp thời điều chỉnh các nội dung hoạt động cho phù hợp với tình hình từng địa phương, đơn vị.

          2. Các tỉnh, thành phố

          Quan tâm đầu tư, hướng dẫn các Liên đội triển khai mô hình điểm Chương trình rèn luyện đội viên xây dựng, triển khai kế hoạch thực hiện Chương trình rèn luyện đội viên năm học 2014 - 2015.

Ngoài các đơn vị làm điểm, 100% Hội đồng Đội các tỉnh, thành phố đã chủ động xây dựng hướng dẫn, chỉ đạo triển khai thực hiện Chương trình rèn luyện đội viên trong năm học 2014 - 2015 trong các cơ sở Đội và đội viên.

 Phân công cán bộ phối hợp Hội đồng Đội huyện thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn Liên đội triển khai đảm bảo đúng nội dung, tiến độ kế hoạch được phê duyệt.

Hướng dẫn, cụ thể hóa các nội dung đăng ký thực hiện Chương trình rèn luyện đội viên phù hợp với đặc thù sinh hoạt, học tập của từng đơn vị và từng đối tượng đội viên theo độ tuổi.

II. KẾT QUẢ THỰC HIỆN

1.     Việc triển khai Chương trình rèn luyện đội viên:

1.1.Công tác triển khai mô hình điểm thực hiện Chương trình rèn luyện đội viên tại các Liên đội

Thực hiện quyết định số 23QĐ/HĐĐTƯ ngày 10/11/2014 của Hội đồng Đội Trung ương về việc phê duyệt kế hoạch thực hiện mô hình điểm Chương trình rèn luyện đội viên năm học 2014 - 2015, các Liên đội được chọn đã tích cực chủ động tham mưu cho Ban Giám hiệu nhà trường triển khai các hoạt động theo kế hoạch đã được phê duyệt. Cụ thể:

Biên soạn nội dung Chương trình rèn luyện đội viên và lựa chọn các chuyên hiệu phù hợp với thực tế của từng Liên đội, nghiên cứu sáng tạo các hình thức triển khai nhằm tạo sức hấp dẫn, thu hút đội viên tham gia rèn luyện. Xây dựng nội dung rèn luyện cho đội viên theo từng tuần, từng tháng. Triển khai hồ sơ đội viên, chi đội, nhi đồng đảm bảo theo hướng dẫn của Hội động Đội Trung ương.

Tổ chức Lễ ký kết giao ước thi đua đăng ký thực hiện Chương trình rèn luyện đội viên giữa các đội viên và chi đội. Hướng dẫn mỗi đội viên lựa chọn từ 03 đến 05 chuyên hiệu để đăng ký rèn luyện và kiểm tra đánh giá hoàn thành chuyên hiệu.

Thường xuyên theo dõi đội viên, nhi đồng thực hiện trong quá trình học tập, sinh hoạt, có hướng dẫn, bổ sung, điều chỉnh nội dung cho phù hợp.

1.2. Các chuyên hiệu được triển khai trong năm học 2014 - 2015

Tổng hợp báo cáo của các Liên đội triển khai mô hình điểm thực hiện Chương trình rèn luyện đội viên cho thấy: Có rất ít Liên đội triển khai tất cả 10 chuyên hiệu của Chương trình rèn luyện đội viên trong năm học, chỉ có 02 Liên đội của Bến Tre, Lào Cai triển khai đầy đủ 10 chuyên hiệu nhưng phân theo khối lớp, mỗi lớp 5 chuyên hiệu. Đa số còn lại, các Liên đội thường chọn 05 - 07 chuyên hiệu để thực hiện (chiếm tỷ lệ 90%). Một số ít Liên đội chỉ lựa chọn 03 chuyên hiệu (chiếm tỷ lệ gần 8%).

Các chuyên hiệu thường được các Liên đội triển khai là: Chuyên hiệu Chăm học; Nghi thức đội viên; Nhà sử học nhỏ tuổi; Nghệ sỹ nhỏ tuổi; An toàn giao thông; Khéo tay hay làm; Kỹ năng đội viên; Nhà sinh học nhỏ tuổi; Vận động viên nhỏ tuổi.

Riêng chuyên hiệu Hữu nghị quốc tế, vì điều kiện thực tế còn nhiều bất cập nên ít được các Liên đội triển khai. Theo báo cáo đánh giá kết quả thực hiện các mô hình tại cơ sở, chỉ có 05 đơn vị: Lạng Sơn, Bến Tre, Lào Cai, Hà Nội, Hải Phòng triển khai chuyên hiệu này. Thực tế chỉ có 02 đơn vị Hà Nội, Hải Phòng phối hợp với Trung tâm Hỗ trợ và Phát triển thiếu nhi Việt Nam cấp giấy chứng nhận hoàn thành chuyên hiệu Hữu nghị quốc tế cho đội viên.[2]

2. Công tác kiểm tra, đánh giá và công nhận hoàn thành chuyên hiệu rèn luyện đội viên

          * Hình thức kiểm tra, đánh giá:

Hình thức kiểm tra, công nhận hoàn thành chuyên hiệu rèn luyện đội viên được các Liên đội căn cứ tình hình thực tế và nội dung rèn luyện của từng hạng tuổi mà xây dựng, bước đầu bám theo nhu cầu tự rèn luyện của đội viên, thiếu nhi.

Các chuyên hiệu: Nghi thức đội viên, Kỹ năng đội viên, Vận động viên nhỏ tuổi, Nhà sử học nhỏ tuổi, Nhà sinh học nhỏ tuổi, Nghệ sỹ nhỏ tuổi được các Liên đội kiểm tra đánh giá thông qua các hình thức sinh hoạt tập thể: Thi tìm hiểu, hội diễn văn nghệ, hội khỏe Phù Đổng, viết nhật ký, thi báo tường, báo ảnh…

Các chuyên hiệu: Chăm học, Khéo tay hay làm, Hữu nghị quốc tế thường được các Liên đội vận dụng lấy kết quả bài kiểm tra, phiếu học tập các môn học, kiểm tra miệng, kết quả môn học cuối kỳ, cuối năm học.

* Hình thức công nhận đạt các chuyên hiệu và công nhận hoàn thành Chương trình rèn luyện đội viên:

Năm học 2014 - 2015, Hội đồng Đội Trung ương tiếp tục hướng dẫn các Liên đội triển khai Sổ tay rèn luyện đội viên và nhi đồng, Giấy chứng nhận hoàn thành Chương trình rèn luyện đội viên theo các hạng.

Qua triển khai và nắm bắt ở cơ sở cho thấy Bộ sổ sách của Đội đã phát huy được hiệu quả nhất định, đảm bảo nội dung rèn luyện của đội viên, đảm bảo sự theo dõi và nắm bắt kịp thời của phụ trách trong suốt quá trình phấn đấu của đội viên.

Trong năm học, đã có 23 tỉnh, thành phố triển khai  Sổ theo dõi rèn luyện Nhi đồng và đội viên; 34 tỉnh, thành phố triển khai cấp Giấy chứng nhận hoàn thành Chương trình rèn luyện đội viên các hạng. [3]

3. Kết quả tổ chức “Ngày hội công nhận hoàn thành chương trình rèn luyện đội viên”:

“Ngày hội công nhận hoàn thành Chương trình rèn luyện đội viên” với mục tiêu đổi mới, đa dạng hóa, nâng cao hiệu quả triển khai Chương trình rèn luyện đội viên, đã bước đầu góp phần tạo môi trường để các em đội viên được giao lưu, học hỏi; là nơi tôn vinh các đội viên đã xuất sắc hoàn thành Chương trình rèn luyện đội viên theo từng hạng. Phần lớn Hội đồng Đội các tỉnh, thành phố đã chỉ đạo các đơn vị làm điểm tổ chức “Ngày hội công nhận hoàn thành Chương trình rèn luyện đội viên” vào dịp các ngày lễ lớn như: Kỷ niệm 84 năm Ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh 26/3, 74 năm Ngày thành lập Đội TNTP Hồ Chí Minh 15/5, 125 năm Ngày sinh nhật Bác 19/5...

Nhiều đơn vị đã tổ chức được Ngày hội điểm ở cả 3 cấp gồm: cấp tỉnh, cấp huyện và Liên đội.[4] Kết quả, 100% các Liên đội triển khai mô hình điểm Chương trình rèn luyện đội viên đều tổ chức được “Ngày hội công nhận hoàn thành Chương trình rèn luyện đội viên” với các hình thức phong phú, sôi nổi: Rung chuông vàng, Đấu trường 100, Trạng nguyên nhỏ tuổi, Hái hoa dân chủ, Hội thi vẽ tranh, thi tìm hiểu kiến thức lịch sử, nhảy dân vũ, múa hát tập thể… tạo được hiệu ứng lan tỏa sâu rộng trong Ban giám hiệu nhà trường, phụ trách chi đội và phụ huynh học sinh.

Năm học 2014 - 2015, cả nước đã trao được gần 306.000 giấy chứng nhận hoàn thành Chương trình rèn luyện đội viên các hạng cho đội viên.

III. ĐÁNH GIÁ CHUNG

1.     Kết quả đạt được

Năm học 2014 - 2015, việc triển khai điểm Chương trình rèn luyện đội viên tại các Liên đội bước đầu thu được kết quả, tạo cơ sở để tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi hoàn thiện và nâng cao hiệu quả triển khai Chương trình rèn luyện đội viên.

Việc triển khai Ngày hội công nhận chuyên hiệu rèn luyện đội viên bước đầu khẳng định kết quả, hỗ trợ việc thi, công nhận, tuyên dương, tạo động lực thu hút các em đội viên tham gia rèn luyện, trưởng thành.

Một số nơi, Hội đồng Đội các cấp và Ban Giám hiệu các nhà trường quan tâm đầu tư, tạo điều kiện về thời gian, cơ sở vật chất và phân công lực lượng cán bộ, giáo viên nhà trường phối hợp, hỗ trợ thực hiện.

Kế hoạch được xây dựng có định hướng, gắn kết với các nhiệm vụ trọng tâm công tác Đội và phong trào thiếu nhi tạo hiệu ứng đồng bộ, tạo điều kiện thuận lợi hỗ trợ triển khai Chương trình.

2. Khó khăn, hạn chế

Một số cán bộ phụ trách Đội chưa hiểu rõ về Chương trình rèn luyện đội viên. Công tác tập huấn, triển khai chương trình rèn luyện đội viên ở một số đơn vị nội dung còn khô cứng, dàn trải, chưa xây dựng được trọng tâm theo năm học.

Nội dung rèn luyện của Chương trình rèn luyện đội viên có lượng kiến thức tổng hợp rộng dẫn đến tình trạng quá tải kiến thức đối với đội viên.

Tên gọi một số nội dung còn dài, khó nhớ; nội dung của một số tiêu chí có sự trùng lặp, khó đánh giá, phụ trách Đội còn lúng túng trong xây dựng và hướng dẫn đăng ký các nội dung rèn luyện cũng như nắm bắt quá trình rèn luyện của đội viên.

Chương trình công tác Đội, phong trào thiếu nhi và Chương trình rèn luyện đội viên đang được các trường triển khai song song, độc lập với chương trình ngoài giờ lên lớp của ngành Giáo dục dẫn đến tình trạng khó bố trí thời gian dành cho hoạt động Đội.

Việc kiểm tra, đánh giá mức độ hoàn thành chương trình rèn luyện đội viên chưa thống nhất. Có nơi còn nặng về hình thức, có nơi lại quá đơn giản chỉ lấy kết quả học tập để xét công nhận cho đội viên.

3. Bài học kinh nghiệm

Kịp thời nắm bắt tâm lý đội viên theo lứa tuổi, lựa chọn những nội dung phù hợp, đổi mới hình thức triển khai và hình thức công nhận hoàn thành Chương trình rèn luyện để thu hút, lôi cuốn các em đội viên tham gia.

Thường xuyên tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của Chương trình rèn luyện đội viên thông qua các buổi phát thanh măng non, tuyên truyền măng non, các trang mạng xã hội… tới đội viên nhằm trang bị, bổ sung kịp thời các kiến thức, thông tin liên quan đến các chuyên hiệu mà các em đăng ký thực hiện.

Chủ động trong tham mưu cho Ban Giám hiệu nhà trường về các nội dung, kế hoạch hoạt động của tổ chức Đội và triển khai Chương trình rèn luyện đội viên trong năm học. Tích cực huy động sự tham gia phối hợp và hỗ trợ của các ngành, các cấp và tổ chức xã hội; tạo sự thống nhất, đồng thuận triển khai Chương trình rèn luyện đội viên trong Liên đội.

IV. ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ CỦA CÁC ĐỊA PHƯƠNG, CƠ SỞ

          - Thống nhất với ngành Giáo dục và Đào tạo triển khai Chương trình rèn luyện đội viên gắn với Chương trình ngoài giờ lên lớp của nhà trường, tạo không gian, thời gian cho hoạt động Đội trong nhà trường.

- Sửa đổi, bổ sung các nội dung của các chuyên hiệu, đặc biệt là chuyên hiệu Hữu nghị quốc tế theo hướng đơn giản hóa, dễ triển khai thực hiện.

          - Đề nghị Hội đồng Đội Trung ương có hình thức hỗ trợ hoặc trợ giá cho Hội đồng Đội các cấp và các Liên đội trong triển khai Sổ rèn luyện nhi đồng và đội viên, Giấy chứng nhận hoàn thành chương trình rèn luyện đội viên.       

          - Xây dựng khung chương trình tập huấn chương trình rèn luyện đội viên, hàng năm có lớp tập huấn chuyên đề về chương trình rèn luyện đội viên cho đội ngũ phụ trách Đội.

V. ĐỊNH HƯỚNG TRIỂN KHAI CHƯƠNG TRÌNH RÈN LUYỆN ĐỘI VIÊN NĂM HỌC 2015 - 2016

          1. Trung ương

          - Thống nhất tiêu chí kiểm tra, đánh giá hoàn thành Chương trình rèn luyện đội viên trong các cơ sở Đội. Về hình thức công nhận: khuyến khích các Liên đội tổ chức Ngày hội công nhận, trao Giấy chứng nhận hoàn thành Chương trình rèn luyện đội viên; tuỳ theo điều kiện thực tế của địa phương đơn vị, các Liên đội có thể sử dụng Sổ rèn luyện nhi đồng và đội viên hoặc sử dụng Giấy chứng nhận hoàn thành Chương trình rèn luyện đội viên làm sao để việc công nhận kết quả rèn luyện đội viên đạt được hiệu quả cao nhất.

          - Tiếp tục nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung Chương trình rèn luyện đội viên theo hướng đơn giản hóa các nội dung thực hiện, phù hợp với tâm lý và điều kiện học tập, rèn luyện của thiếu nhi trong thời kỳ mới.

          - Sửa đổi, cập nhật các nội dung Sổ rèn luyện nhi đồng và đội viên cho phù hợp. Khuyến khích các đơn vị sử dụng các hình thức quản lý, ghi nhận thành tích đội viên thông qua các phương tiện hiện đại như sổ điện tử…

          - Đẩy mạnh và đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền về Chương trình rèn luyện đội viên. Xây dựng và giới thiệu các mô hình điểm triển khai Chương trình rèn luyện đội viên trên website thieunhivietnam.vn làm tư liệu cho cơ sở triển khai thực hiện.

          - Nâng cao vai trò và trách nhiệm của Hội đồng huấn luyện Trung ương trong công tác tập huấn triển khai chương trình rèn luyện đội viên.

          - Phối hợp triển khai Chương trình rèn luyện đội viên gắn với các nội dung Chương trình ngoài giờ lên lớp của ngành Giáo dục - Đào tạo.

          2. Các tỉnh, thành phố

          - Căn cứ vào thực tế của địa phương, tiếp tục chỉ đạo, triển khai diện rộng, hướng dẫn các cơ sở Đội tổ chức thực hiện Chương trình rèn luyện đội viên trên cơ sở đánh giá và rút kinh nghiệm từ mô hình điểm; kịp thời cung cấp tài liệu và hướng dẫn triển khai Chương trình rèn luyện đội viên tới các Liên đội.

          - Xây dựng cơ chế phối hợp với ngành Giáo dục Đào tạo, tạo sự thống nhất và tạo môi trường rèn luyện thuận lợi cho đội viên sinh hoạt.

          - Thường xuyên kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm việc triển khai Chương trình rèn luyện  đội viên tại các cơ sở Đội.

Nơi nhận:

- Bộ Giáo dục và Đào tạo (để p/h);

- Ban Bí thư TW Đoàn (b/c);

- Hội đồng Đội các tỉnh, thành phố(t/h);

- Các Liên đội triển khai mô hình điểm (t/h);

- Lưu VPHĐĐTW.

TM. HỘI ĐỒNG ĐỘI TRUNG ƯƠNG

CHỦ TỊCH

(Đã ký)

 Nguyễn Long Hải

 

[1] Các tỉnh, thành phố không tham gia hội nghị tập huấn và đăng ký mô hình điểm triển khai Chương trình rèn luyện đội viên năm học 2014 0 2105  là: Sơn La, Thừa Thiên Huế, Đồng Nai, Vĩnh Long.

[2] Ngoài 10 chuyên hiệu nêu trên, một số tỉnh, thành phố đã chủ động xây dựng và triển khai thêm các chuyên hiệu riêng của tỉnh mình như: Hội đồng Đội Nghệ An có thêm chuyên hiệu: Quê hương trong em; Hội đồng Đội Hà Tĩnh có thêm chuyên hiệu: Đội viên núi Hồng; Quảng Nam với chuyên hiệu “Em yêu phố cổ quê em” …

[3] Tiêu biểu là các tỉnh: Thái Nguyên, Quảng Ninh, Hải Dương, Hải Phòng, Ninh Bình, Quảng Bình, Quảng Nam, Bình Định, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu…

[4] Tiêu biểu là các đơn vị: Bắc Cạn, Hải Dương, Quảng Nam, Bình Định...